DOM DLA LALEK. Karolina Balcer, Iwona Demko, Adam Łucki, Małgorzata Mycek

W quasi-domowej przestrzeni wystawy podjęta zostaje próba odzyskania autonomii, poprzez stworzenie utopii idealnego dziecięcego pokoju, który odzwierciedla rzeczywiste osobowości.

uszebt - opiekować się, szabti – odpowiadający
Do voyeurystycznej podróży w czasie i przestrzeni zostały zaproszone osoby artystyczne, które odważyły się podzielić z nami swoim intymnym światem z lat młodości. Tworząc własne dziecięce pokoje, zbudowały w przestrzeni galeryjnej dom dla lalek w skali rzeczywistej, w którym każdy i każda może być „Grande Pandore” - naturalnej wielkości lalką, odgrywającą rolę, w którą nie pozwolono nam się wcielić w czasie dorastania, za sprawą najbliższych czynników: społeczeństwa, rodziny, kultury, kościoła czy szkoły. W quasi-domowej przestrzeni wystawy podjęta zostaje próba odzyskania autonomii, poprzez stworzenie utopii idealnego dziecięcego pokoju, który odzwierciedla rzeczywiste osobowości, najskrytsze fantazje, realne pragnienia i bolączki. W ten sposób, poprzez zaopiekowanie siebie, palący przez lata wstyd powoli zamienia się w dumę.
Lalka jest ściśle związana z granicznym momentem przejścia. W starożytnym Egipcie miniaturowe figurki zwane uszebti (opiekunowie) towarzyszyły zmarłym w ich wyobrażonym życiu po śmierci. W wielu kręgach kulturowych dziewczynki mogły posiadać lalki tylko do momentu zaślubin, a chłopcy do momentu dojrzewania. Przez stulecia domy dla lalek uczyły życia, były miniaturowym odzwierciedleniem porządków społecznych.
Najwspanialszy dom dla lalek otrzymała sto lat temu w prezencie od narodu brytyjskiego królowa Maria Teck, żona Jerzego V, której życie nigdy nie zależało od własnych wyborów. Był to najbogatszy miniaturowy pałac stworzony w każdym detalu bez udziału Marii. Podporządkowana całe życie protokołowi królowa była lalką w rękach patriarchalnej dyktatury, a idealny dom dla lalek zdaje się być okrutną drwiną z jej losu.
Na wystawie w CSW Kronika Karolina Balcer, Iwona Demko, Adam Łucki oraz Małgorzata Mycek łamią utarte stereotypy. Tworzą pokoje, w których bawią się w siebie. Projektują i wykonują własnoręcznie każdy z elementów, a proces tworzenia jest przepracowaniem i rozpruwaniem narzuconych schematów społecznych i rodzinnych.
Według egipskich legend przekształcenie figurek uszebti w ich rzeczywiste sobowtóry zapewniało zaklęcie, zapisane w 6. rozdziale Księgi umarłych. Kiedy przyszedł czas, aby lalka stała się swoją własną właścicielką, przemawiała słowami: „Oto Jestem”.
Osoby artystyczne biorące udział w projekcie „Dom dla lalek” wymiatają spod dywanu to, co dobrze ukryte, zaklinając rzeczywistość za pomocą sztuki w nowe autonomiczne historie samokreacji.


Oprowadzania po wystawie:  

kliknij tutaj po więcej szczegółów


Biogramy: 

Karolina Balcer – urodzona w 1988 roku w Toruniu. Mieszka i pracuje w Warszawie. Absolwentka Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu (2014) oraz międzywydziałowych studiów doktoranckich na tej samej uczelni (2017). Stypendystka MKiDN (2020) oraz uczestniczka rezydencji artystycznych m.in Kulturkontakt w Wiedniu (2018). W latach 2015-2019 współtworzyła wrocławską galerię Wykwit. Podejmowana przez nią problematyka często determinuje wybór mediów, jakich używa do pracy – są to między innymi malarstwo, wideo, instalacje w przestrzeni publicznej, a ostatnimi czasy tufting (technika dywanowa) czy szeroko pojęta metoda tekstylna. Jej projekty często zakładają aktywny współudział członków rodziny, opierają się na prywatnych doświadczeniach oraz mają formę edukacyjną. W latach 2020-2024 pracowała nad rodzinnym projektem poruszającym zagadnienia zdrowia psychicznego, którego zwieńczeniem był szereg wystaw z towarzyszącym programem edukacyjnym oraz publikacja „Happy Family - poradnik zdrowia psychicznego” wydana przez Krupa Gallery oraz wydawnictwo Bęc Zmiana.

Iwona Demko – artystka wizualna, absolwentka ASP w Krakowie, gdzie obecnie pracuje na stanowisku profesory uczelni. Dotychczas wzięła udział w ponad 200 wystawach w kraju i za granicą. Kuratorka wystaw feministycznych, autorka książki o pierwszej studentce krakowskiej ASP Zofii Baltarowicz-Dzielińskiej, inicjatorka i organizatorka „Roku Kobiet z ASP” poświęconemu 100-letniej obecności kobiet w krakowskiej ASP. Interesuje ją herstoria i doświadczenia kobiet – ze szczególnym uwzględnianiem kobiet-artystek – rozpatrywane przez pryzmat zmieniających się w dziejach ról społecznych. Przez wiele lat zajmowała się afirmacją seksualności i kobiecych narządów płciowych. Od 2016 r. jedną z jej aktywności jest empatia herstoryczną, której podstawą są badania na materiałach archiwalnych. Tworzy obiekty i szyte obrazy tekstylne, instalacje, prace site-specific, wideo, prace w przestrzeni internetu. Jej kolorem sztandarowym w życiu i sztuce jest różowy.

Adam Łucki – rocznik 1983, artysta sztuk wizualnych i intermedialnych, scenograf, rysownik. Absolwent Instytutu Sztuk Wizualnych Uniwersytetu w Zielonej Górze (dyplom 2020). Studiował Historię Sztuki na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Warsztat scenograficzny rozwijał współpracując m.in. z Zofią de Inez, Agatą Dudą Gracz, Jerzym Stuhrem, Anną Polony, Krzysztofem Jasińskim, Józefem Opalskim, Grzegorzem Bralem, Robertem Czechowskim. Tworzył dla teatru, opery i filmu, realizując łącznie ponad 30 scenografii. Specjalizuje się w ilustrowaniu twórczości Stanisława Lema. Produkuje i tworzy autorskie akcje artystyczne, instalacje i działania parateatralne.

Małgorzata Mycek (on/jego) – ur. w Sanoku w 1993 r. Zajmuje się malarstwem i performansem. Wychował się oraz aktualnie zamieszkuje i tworzy w małej wsi w Bieszczadach. W pracy artystycznej bada wątek peryferii, który w mainstreamowym dyskursie jest romantyzowany. Dodatkowo w jego projektach wybrzmiewa zainteresowanie oddolnymi inicjatywami, queerem, feminizmem, strategiami emancypacyjnymi oraz historią ludową. Lubi realizować działania kolektywne. W 2020 obronił dyplom magisterski na wydziale Malarstwa i Rysunku na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu. Wyróżniono go w 46. edycji Biennale Bielska Jesień, w 12. edycji konkursu Nowy obraz/Nowe spojrzenie, w 40. edycji konkursu Marii Dokowicz na najlepszą pracę dyplomową oraz w konkursie Allegro Prize 2021. Jest finalistą 19. edycji konkursu Artystyczna Podróż Hestii. Prowadził inicjatywę Wydawnictwo Bomba nagrodzoną w konkursie Młode Wilki 19.


  • Wystawa
  • Koncert
  • 29 czerwca ‒ 11 października 2024
  • kuratorki: Agata Cukierska, Katarzyna Kalina
  • osoby artystyczne: Karolina Balcer, Iwona Demko, Adam Łucki, Małgorzata Mycek
  • wernisaż: 29.06. (sobota) w godz. 19:00 – 21:30
  • podczas wernisażu DJ set: PLK (20:00 – 21:30)
  • w ramach cyklu „Służbówka”
  • matronat: Kampania Przeciw Homofobii, Kolektyw Śląsk Przegięty, Stowarzyszenie BoMiasto
  • matronat medialny: Gazeta Wyborcza, Magazyn Replika, Magazyn Szum, NN6T, Śląska Opinia
  • identyfikacja wizualna: Marcin Wysocki
  • bilety: 1 zł (ulgowy), 3 zł (normalny)
  • partnerstwo: Katowice GZM 2029 - kandydat na Europejską Stolicę Kultury
  • mapka z opisami
wróć do: Wystawy / 2024