Schyłek lata. Wystawa dla najmłodszych (i nie tylko)
w programie: gry i zabawy, spektakl Teatru Figur z Krakowa Zapach słoni po deszczu
udział biorą: Katarzyna, Jacek, Zuza, Róża i Marcel Adamas, Agata Biskup i Przemek Czepurko, Marcin Dymiter i Daniel Odija, Marta Dzido i Piotr Śliwowski, Szymon Kobylarz, Joanna Polak i dzieci.
Punktem wyjścia tegorocznej, piątej już wystawy dla młodszego odbiorcy (z wyraźnym dopiskiem i nie tylko) jest stworzenie przestrzeni sprzyjającej spotkaniu najczęściej oddzielanych wyobraźni: dziecięcej i dorosłej, osób uznanych za zdrowe i tych, które dotknięte są różnego rodzaju niepełnosprawnościami (fizyczną, intelektualną, społeczną, ekonomiczną), amatorów i artystów. Kluczowymi elementami stało się najpierw bycie ze sobą, potem dialog, połączenie rożnych energii, pomysłów, tematów i wreszcie wspólna praca. Wyjściowy temat schyłku lata został potraktowany bardzo różnorodnie i wieloaspektowo. Z jednej strony jako czas niejako dodany, czas oczekiwania zawieszony pomiędzy tym, co minęło, a tym, co ma dopiero nadejść, powoduje rozleniwienie, poddanie się ulotnym emocjom i nastrojom. Na wystawie czasem pojawiają się wątki będące echem wspomnień, a innym razem marzeń o podróżach, beztroskich zabawach, o stawaniu się kimś innym. Z drugiej strony okazuje się, że nawet ta "pusta" pora schyłku lata konsekwentnie kryje w sobie przemijanie ludzi, zdarzeń, przedmiotów. Ten aspekt został szczególnie podkreślony w instalacji zainicjowanej podczas warsztatów prowadzonych przez Jacka Adamasa z rodziną.
Schyłek lata unieważnia granice pomiędzy jawą a snem, tym, co wyobrażone, a tym, co rzeczywiste, unieważnia podziały czasowe, a przede wszystkim obnaża sztuczność porządku wprowadzanego tam, gdzie objawia się różnorodność świata rozsadzająca narzucone ramy i normy. Przestrzeń galerii bezceremonialnie przestaje być niedotykalną domeną wtajemniczonych, stając się polem oddziaływania różnych punktów widzenia, a co za tym idzie sensów. Artyści dają zaledwie impuls do wspólnego działania. Szymon Kobylarz podsumował swoją współpracę z dziećmi: "Moja rola została sprowadzona do pomocnika technicznego, który współrealizuje bardziej skomplikowane konstrukcyjnie elementy takie jak: piramida czy wodospad. Usunięcie się na drugi plan z własnymi pomysłami i estetyką pozwoliło stworzyć 'instalację' szaloną i nieograniczoną konwenansami".
Wystawa nie stanowi zatem zwartej, skończonej całości. Prowokuje do dalszych działań, stwarza pole dla aktywności odbiorcy, zamieniając się w bogatą, stale rozwijaną strukturę, wymykającą się logice zdroworozsądkowej. Takie rozwiązanie podyktowała kilkumiesięczna praca, która kategorycznie poddała w wątpliwość uporządkowanie świata. Okazuje się, że rozpad karkołomnych i sztucznych podziałów, odrzucenie uprzedzeń względem tego, co najczęsciej określane jest jako normalne bądż nienormalne ujawnia utajony świat - nieokiełznany i fascynujący zarazem.
Jednocześnie warto podkreślić kluczową ideę kolejnej kronikowej wystawy współtworzonej przez najmłodszych - nobilitację dziecięcości (obecnej zarówno w dzieciach, jak i dorosłych), nie tylko w jej jednoznacznie naiwnej postaci, i oddanie jej pełnoprawnego głosu. Nie bez powodu Bruno Schulz w liście otwartym do Stanisława Ignacego Witkiewicza napisał niegdyś:
Nie wiem, skąd w dzieciństwie dochodzimy do pewnych obrazów o rozstrzygającym dla nas znaczeniu. Grają one rolę nitek w roztworze, dookoła których krystalizuje się dla nas sens świata.
Na wystawie zostaną zaprezentowane filmy, instalacje, rzeźby, słuchowisko, makieta zrealizowane podczas zajęć prowadzonych przez Jacka, Kasię, Zuzię, Różę i Marcela Adamasów, Agatę Biskup i Przemka Czepurko, Marcina Dymitera i Daniela Odiję, Szymona Kobylarza oraz Joannę Polak. Ponadto w ramach wystawy będzie pokazany film Downtown Marty Dzido i Piotra Śliwowskiego. W projekcie wzięło udział kilkadziesiąt dzieci, osób dorosłych i wolontariuszy z kronikowej Świetlicy Sztuki, Towarzystwa Przyjaciół Dzieci, z bytomskiego Zespołu Szkół Specjalnych nr 5 oraz ze Wspólnoty Burego Misia.
Wakacyjna Świetlica Sztuki: 22 - 25 sierpnia w godz. 12:00-15:00
Warsztaty teatru cieni - budowanie figur cieniowych, praca z oświetleniem, przygotowanie spektaklu.
Prowadzenie: aktorzy Teatru Figur.
Na warsztaty trzeba się wcześniej zapisać.
Projektem towarzyszącym Schyłkowi lata jest wystawa Sławka Murawskiego i Artura Żmijewskiego Świecie 2009, kuratorowana przez Jacka Adamasa.
Bardzo serdecznie dziękujemy za pomoc w przygotowaniu wystawy: Ani Bernaś, Tosi Chyckiej, Magdalenie Haładus, Martynie Fras, Aleksandrze Kamińskiej, Katarzynie Krygier, Magłgorzacie Maniakowskiej, Dorocie Sałabun, Mateuszowi Zorychcie. Szczególnie dziękujemy wolontariuszce Kindze Bożkiewicz.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
- Wystawa
- Edukacja
- Warsztaty
- 20 sierpnia ‒ 24 września 2011
- artyści: Jacek Adamas, Krystyna Adamas, Agata Biskup, Przemek Czepurko, Marcin Dymiter, Daniel Odija, Marta Dzido, Piotr Śliwowski, Szymon Kobylarz, Joanna Polak
- oraz: młodzi twórcy
- kuratorka: Agata Tecl-Szubert
- współpraca: Martyna Tecl-Reibel